Gut Diyeti: Nedir, Nasıl Yapılmalıdır?
Gut, eklem iltihabına neden olan ve aşırı ürik asit birikimiyle karakterize edilen bir rahatsızlıktır. Bu nedenle gut hastaları için uygun bir gut hastalığı diyeti oluşturmak önemlidir. Gut diyeti; ağrıyı azaltmaya, iltihabı kontrol altına almaya ve ürik asit seviyelerini düşürmeye yardımcı olmaktadır.
Gut Diyeti Nedir?
Bu diyet, gut hastalarının semptomlarını kontrol altına almak ve ayrıca gut ataklarını önlemek için uygulanan bir beslenme planıdır. Gut diyeti, ürik asit seviyelerini düşürmeye ve iltihabı azaltmaya odaklanmaktadır. Ayrıca kilo kontrolü ve sağlıklı beslenme ilkelerini içermektedir.
Gut Diyetinde Kaçınılması Gereken Gıdalar Nelerdir?
- Gut diyeti sırasında kaçınılması gereken gıdalar aşağıdaki gibidir:
- Yüksek pürin içeren yiyecekler (100 gramında 100-1000 mg pürin içeren)
- Deniz Ürünleri; ançuez, ringa balığı, sardalya, balık yumurtası, uskumru, midye
- İşlenmiş et ürünleri; sosis, salam, pastırma
- Bulyon, et ve balık suyu, et suyu, sos, et ekstratları
- Sakatalar; karaciğer, beyin, böbrek, uykuluk, yürek
- Karaca, kaz eti, keklik
- Maya
Bu besinler diyetten kaldırılmalıdır.
Orta pürin içeren yiyecekler (100 gramında 9-100 mg pürin içeren)
- Kırmızı et, tavuk, balık
- Kabuklu deniz ürünleri
- Kuşkonmaz, ıspanak, mantar, kuru fasulye, mercimek, bezelye
Bu besinlerin günde sadece 1 porsiyon tüketimine izin verilir. Porsiyon boyutları için mutlaka profesyonel destek alınmalıdır.
Düşük pürin içeren yiyecekler
- Beyaz ekmek, pirinç, makarna, kraker, kahvaltılık gevrekler, çikolata
- Peynir, süt, yumurta,
- Sert kabuklu meyveler, meyve
- Sebzeler (pürin içeriği düşük olanlar)
- Sıvı yağlar, zeytin, tereyağı
- Tuz, baharatlar, turşu, sirke
- Kahve, çay
Bu yiyecekleri tüketirken porsiyon kontrolü sağlanmalı ve kişiye uygun beslenme planı oluşturulmalıdır.

Gut Diyeti Nasıl Yapılır?
Gut diyeti yaparken tüketilen içeceklere, yiyeceklere ve aynı zamanda egzersize dikkat edilmelidir.
İçecekler
- Su tüketimi: Gut diyetinde su tüketimi oldukça önemlidir. Bu nedenle günde en az 8 – 10 bardak su içmek, böbreklerin ürik asiti daha iyi temizlemesine yardımcı olmaktadır.
- Alkolden kaçınma: Alkol, ürik asit seviyelerini artırabilmektedir. Aynı zamanda gut ataklarını da tetikleyebilmektedir. Alkol tüketimini sınırlamak veya mümkünse tamamen kaçınmak önemlidir.
Besinler
- Düşük Purin İçeren Besinler: Purin, vücutta ürik asite dönüşen bir bileşiktir. Dolayısıyla gut diyetinde purin içeriği düşük besinlere ağırlık vermek önemlidir. Bunlar arasında sebzeler (domates, patates, soğan, havuç), meyveler (elma, çilek, kiraz), tam tahıllar, düşük yağlı süt ürünleri ve düşük yağlı etler bulunmaktadır.
- Yüksek C Vitamini İçeren Besinler: C vitamini, ürik asit seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilmektedir. Portakal, limon, kivi, kırmızı biber gibi C vitamini açısından zengin besinleri diyetinize ekleyebilirsiniz.
- Omega-3 Yağ Asitleri: Omega-3 yağ asitleri, iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Somon, uskumru, ceviz ve chia tohumu gibi omega-3 yağ asitlerini içeren besinleri tüketebilirsiniz.
Kafein ve Şeker
- Kafein: Kafein, gut semptomlarını tetikleyebilmektedir. Kahve, çay, enerji içecekleri gibi kafein içeren içeceklerin tüketiminin sınırlanması önemlidir.
- Şeker: Şekerli gıdalar ve içecekler, kilo artışına ve ayrıca inflamasyona neden olabilmektedir. Rafine şeker yerine doğal tatlandırıcılar veya meyvelerle tatlandırılmış yiyecekleri tercih edebilirsiniz.
Kilo Kontrolü
- Sağlıklı kilo: Gut hastaları için sağlıklı bir kiloda olmak önemlidir. Çünkü fazla kilolu olmak, gut semptomlarını kötüleştirebilmektedir. Dengeli bir diyet ve düzenli egzersizle kilo kontrolünü sağlamak hedeflenmelidir.
- Porsiyon kontrolü: Porsiyonları kontrol etmek, aşırı kalori alımını önlemek ve aynı zamanda kilo kontrolünü sağlamak için önemlidir.
Düzenli Egzersiz
Diyetin yanı sıra düzenli egzersiz yapmak da gut semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olmaktadır. Aerobik egzersizler, kilo kontrolünü desteklemektedir. Aynı zamanda genel sağlığı da iyileştirmektedir. Ancak gut atakları sırasında aşırı zorlayıcı egzersizlerden kaçınmak önemlidir.
Diyetisyen ile İletişim
Gut diyetini uygulamadan önce mutlaka bir diyetisyene danışmak önemlidir. Her bireyin ihtiyaçları farklıdır. Diyetisyen size özel bir beslenme planı sağlayabilmektedir. Ayrıca düzenli kontrollerle sağlık durumunuzu takip etmek ve gerekli ayarlamaları yapmak da önemlidir.