Hastalıklarda Beslenme

Hastalıklarda Beslenme

Hastalıklarda Beslenme Nedir?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlık; fiziksel, psikolojik ve sosyal yönden tam iyilik halidir. Sağlıkta davranış değişikliğinin amacı yaşam boyu sürdürebilmek ve sağlığın uzun süre korunmasını sağlamaktır. Hastalıklarda beslenme kapsamlıdır ve her hastalığa özgü doğru programlar uygulanmalıdır. Çoğu hastalıktan korunmak veya mevcut olan hastalığı tedavi etmek için beslenme önemli bir konudur. WHO’ya göre; sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, sigara ve alkol kullanmama, kaliteli ve düzenli uyku bu hastalıkların birincil tedavi yöntemidir.

Beslenme insan sağlığı üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Belirli besinlerin içeriği metabolik sendrom, otoimmünite ve kanser dahil olmak üzere başlıca hastalıkların gelişimiyle bağlantılıdır. Doğuştan gelen bağışıklığı oluşturan enflamatuar mekanizmalar, beslenmeden güçlü bir şekilde etkilenir. Bu etkileşim bozulduğunda, hastalık gelişimini derinden etkileyebilmektedir. Erken yaşta beslenme alışkanlıklarının oluşturulmasıyla kronik hastalıkların kontrolünde rol oynayabileceği kabul edilmektedir.

Enfeksiyöz ajanlarla oluşmayan hastalıklara bulaşıcı olmayan hastalıklar olarak tanımlanır. Uzun süreli devam eden ve yavaşça seyir alan hastalıklar kronik hastalık olarak tanımlanır. Kronik hastalıkların her geçen gün artmasıyla hastalığın yönetimi bireysel ve profesyonel sağlık çalışanları açısından önemlidir. Kronik hastalığı olan kişilere psikolojik ve sosyal problemler de eşlik eder.

Kronik Hastalıklar;

• Diyabet
• Kalp Hastalıkları
• Kardiyovasküler Hastalıklar
• Kronik Solunum Sistemi Hastalıkları
• Hipertansiyon
• Kanser
• Kronik Böbrek Hastalığı
• Osteoporozis
• Kronik Nörolojik Hastalıklar bu grupta yer alır.

Kronik hastalıkların nedenleri arasında;

• Yanlış beslenme alışkanlıkları
• Yetersiz fiziksel aktivite
• Sigara kullanımı
• Alkol kullanımı
• Uyku düzensizliği yer alır.

Kısacası yaşam tarzı değişikliği kronik hastalıkların en iyi tedavi yöntemidir. Bu nedenle hastalıklarda beslenme için diyetisyen desteği gereklidir.

Hastalıklardan Korunmak İçin Nasıl Beslenilmelidir?

Beslenme canınızın çektiği her şeyi yiyip içmek değildir. Gün içinde tek öğün beslenmek, öğün atlamak beslenme düzenini oluşturmada doğru davranışlar değildir. Beslenme; büyüme, gelişme ve sağlıklı olmak için gerekli besin öğelerinin vücuda alınmasıdır. Yapılan çalışmalarda sağlıklı bir yaşam tarzı için her gün 50 besin öğesine ihtiyaç duyulduğu gösterilmiştir. Bu besin öğelerini karşılarken her birinden ne miktarda alındığı da önemlidir.

Kronik hastalıklardan korunmak için;

1.Yemek yeme alışkanlıklarınızı değiştirin.

• Enerji yoğunluğu yüksek yiyecekleri tüketmekten kaçının.
• Aynı besin grubunda yer alan yiyeceklerden düşük kalorili olanları tercih edin.
• Az az ve sık sık beslenin. Öğün atlamayın. Size uygun günlük kalori ve besin öğeleri ihtiyacınız için diyetisyen desteği almak önemlidir.
• 3 ana ve 2-3 ana öğün olacak şekilde öğünlerinizi yapın. Fakat bu durum yaşam tarzınıza ve mevcut olan hastalıklarınıza göre uygun bir diyet modeliyle planlanmalıdır.
• Sebze ve meyve tüketimini artırın ve çeşitlendirin.
• Salataları öğünlerinize ekleyin.
• Yemeklerinizi küçük lokmalarla tüketin ve iyice çiğneyin. Yavaş tüketim sağlayın.
• Günde 8-10 bardak su içmeye özen gösterin.

2.Doğru yemek pişirme yöntemlerini kullanın.

• Etli yemekleri hazırlarken ekstradan yemeklere yağ ilave etmeyin.
• Yemek pişirirken sağlıklı yağları tercih edin. Zeytinyağı en iyi tercihlerden biridir. Ayrıca yemeğe koyduğunuz yağ miktarını ölçülü ekleyin.
• Kızartılmış yiyeceklerden uzak durun. Kızartma yerine; haşlama, buğulama ve fırında pişirme yöntemlerini kullanın.
• Şerbetli, hamurlu tatlılardan uzak durun. Bunlar yerine uygun porsiyonlarda hazırlanmış sütlü tatlılar tercih edin. Tatlı yerine meyve yemek sağlık açısından daha iyi olacaktır.

Hastalık ve Beslenme İlişkisi Nasıldır?

Sağlıklı bir beslenme, yeterli ve dengeli bir diyet örüntüsü ile sağlanır. Yeterli ve dengeli beslenebilmek için besin öğelerinin her birinden yeterli miktarlarda almak gerekir. Bunu yapabilmek için diyet çeşitlendirilmelidir. Her besin öğesine ihtiyaç vardır ve birinin eksiğinde hastalıklar ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden çeşitli beslenme olmalı, her besin grubundan gün içinde yeterli ve dengeli tüketim sağlanmalıdır.

Temel Besin Öğeleri

• Karbonhidratlar; ekmek, makarna, pirinç, bulgur, meyve, sebze, süt, yoğurt, şeker
• Proteinler; et, tavuk, balık, yumurta, peynir, süt, yoğurt
• Yağlar; zeytinyağı, diğer bitkisel yağlar, tereyağı, margarin
• Vitaminler; A, D, E. K ve C vitamini, B grubu vitaminleri
• Mineraller; demir, fosfor, sodyum, magnezyum, kalsiyum, iyot, çinko vb.
• Su

Batı tarzı diyetlerin yaygınlığı ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarının yaygın olarak benimsenmesi hastalık riskini artırmaktadır. Olumsuz beslenme kalıpları, çeşitli biyolojik, sosyal, ekonomik ve psikolojik faktörler tarafından yönlendirilmektedir. Diyet ve diğer yaşam tarzı değişiklikleri, hastalıkların önlenmesinde önemli adımlar olmaya devam etmektedir. Diyet, her şeyden önce uygun şekilde dengelenmeli ve çeşitlendirilmelidir. Bu sürecin doğru ve kontrollü şekilde ilerlemesi için diyetisyen desteği almak önemlidir.

Hastalıklarda Nasıl Beslenilmelidir?

Diyet kalıpları; alışkanlıkla tüketilen yiyecek ve içeceklerin dengesini, çeşitliliğini ve kombinasyonunu kapsar. Yaşamın erken dönemlerinde uygun beslenme modellerini benimsemek ve bunu yaşam boyu sürdürmek esastır.

Hastalıklarda beslenme kişinin mevcut hastalığına göre planlanmalıdır. Hastanın antropometrik ölçümleri, klinik bulguları, fiziki bulguları gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Detaylı bir anemnez alındıktan sonra kişiye özel program verilmelidir.

• Besin Alerjilerinde Beslenme: Besin alerjisi ve besin intoleransında teşhis ve tedavi en önemli öğelerdir. Besin alerjisinde temel tedavi alerjiye neden olan besinlerin eliminasyonudur. Bir gıda alerjisinin yönetimi, büyük ölçüde rahatsız edici besinlerin dışlanması şeklinde olur. Kişiler duyarlı oldukları besin ve besin bileşenleri hakkında detaylıca bilgilendirilmelidir.
• Kalp Damar Hastalıklarında Beslenme: Kalp damar hastalıklarında beslenme programı kişiye özel olarak planlanmaktadır. Kişilerin vücut analizi, beslenme alışkanlıkları, eşlik eden diğer hastalıklarına göre yaşam tarzına uygun beslenme oluşturulmaktadır. Bunun için profesyonel sağlık uzmanlarından destek alınıp planlama yapılmalıdır. 
• Diyabet Hastalıklarında Beslenme: Diyabet hastalarında beslenmedeki amaç sağlıklı beslenme planının oluşturulması ve kan şekeri düzeylerinin dengelenmesidir. Bunun için mevcut olan diyabet durumuna göre kişisel bir plan uygulanmalıdır. Her öğün dengeli ve yeterli miktarda olmalıdır. Kullanılan ilaç veya insüline göre öğünlerdeki karbonhidrat miktarı ayarlanmalıdır.
• Gut Hastalığında Beslenme: Gut hastalarına genellikle pürin yüklenmesini önlemek için düşük pürinli (düşük proteinli) gut diyeti izlemeleri önerilmektedir. Aşırı miktarda kırmızı et, tavuk veya balık tüketimi gut riskini artırdığından tüketimi sınırlandırılmalıdır. Gut atak sayısını ve şiddetini azaltabilmek için dengeli ve pürin içeriği düşük besinlerin tüketilmesi gereklidir. 
• Tiroid Hastalıklarında Beslenme: Dengeli bir diyet, sağlıklı bir tiroid bezi işlevini sürdürmenin önemli bir bileşenidir. Tiroid hastalarında beslenme kişinin mevcut olan tiroid bozuluğuna göre planmalıdır.
• Çölyak Hastalığında Beslenme:  Tek tedavisi ömür boyu glutensiz beslenmedir. Doğal olarak glutensiz gıdaları seçmek, besin alımını en üst düzeye çıkarır. İşlenmiş gıdalardan kaçınılmalıdır. Glutensiz beslenenler meyveler, sebzeler, balık, et, glutensiz ürünler gibi diğer gıda kaynaklarını tüketmelidir.

Hangi Hastalıklarda Beslenme Programı Desteği Sağlıyoruz?

Diyet, her şeyden önce uygun şekilde dengelenmeli ve çeşitlendirilmelidir. Oluşturulan beslenme programı birçok değerli sağlık yanlısı bileşen sağlamalıdır. Ayrıca mevcut olan hastalığa göre ve hastanın detaylı anemnezine göre program planlanmalıdır. Her hastalığın beslenme örüntüsü farklıdır. Kişiye özel planlama yapılıp mevcut olan hastalık ve eşlik eden hastalıklara göre ilerlenmelidir. Bu durumun doğru ve kontrollü şekilde ilerlemesi için diyetisyen desteği gereklidir.

Hastalıklarda beslenme konusunda verdiğimiz hizmetler aşağıdaki gibidir:

• Besin Alerjilerinde Beslenme
• Kalp Damar Hastalıklarında Beslenme
• Diyabet Hastalıklarında Beslenme
• Gut Hastalığında Beslenme
• Tiroid Hastalıklarında Beslenme
• Çölyak Hastalığında Beslenme

Diyet Program Sürecimiz Nasıl İlerliyor?

Online diyet sürecine sizleri tanımak ve yaşam tarzınızı öğrenmek için sizlere gönderdiğimiz formu doldurarak başlamaktayız. Sesli veya görüntülü konuşmalarla süreç ile ilgili tüm detayları konuşmaktayız. İlk görüşmelerimiz 45-50 dakika olmaktadır. Böylelikle detaylı olarak mevcut olan hastalıklarınız hakkında konuşmaktayız. Sonrasında haftalık sesli veya görüntülü görüşmelerle, haftalık güncellenen listelerle ilerlemekteyiz.  Ayrıca yakın zamanda yapılmış kan tahlillerinizi istemekteyiz. Böylelikle hastalığınıza ve kan tahlili sonuçlarınıza göre uygun diyet planı oluşturmaktayız.

Ön görüşmelerimiz ücretsizdir. Ön görüşmelerimiz sonrasında size özel beslenme planı oluşturulmakta ve düzenli takip yapılmaktadır. Bunun için whatsapp, telefon numarası veya mail adresinden bizlere ulaşabilirsiniz ve detaylı bilgi alabilirsiniz. Böylelikle adım adım neler yapmanız gerektiğine dair bizler sizleri yönlendirmekteyiz.